De gemeente is al sinds 2015 bezig met hoe ze in de binnenstad een toekomstgericht vrijetijdscentrum kunnen maken dat de lokale gemeenschap bij elkaar brengt. Het ontwerp moet dan natuurlijk ook duurzaam zijn.

Er kwam een idee om een multifunctioneel, open en flexibel gebouw te ontwerpen dat gemaakt is van 100% massief hout (CLT).  Het idee kwam van Marc Koehler architects die een geheel hebben gevormd met het enorme Hellemanshuis en binnentuin. Voor de inwoners van Edegem is het een openhuis geworden. De essentie van de opentuin is dat het een plek word dat uitnodigt tot ontmoeten, lezen, beleven en werken. Op het moment wordt de openruimte gebruikt als bibliotheek. Het is echter het plan om in de loop van tijd het gebouw te veranderen in een nieuwe recreatie-, werk- en ontmoetingsruimtes.

Het plan is om de bibliotheek het nieuwe hart te maken van Edegem. Het creëert namelijk een verbinding tussen het stadsplein en het sportcentrum. De sociale cohesie van het dorp moet zo versterkt worden. Twee paviljoenachtige houten volumes zijn zorgvuldig in een L-vorm geplaatst om de parkeergarage te scheiden van de historische tuin van Huis Hellemans. Omdat het gebouw is omgeven door een beschermd dorp landschap en een historische tuinmuur met binnenplaats, straalt de omgeving ondanks de centrale ligging rust uit. Het open, transparante gebouw en de ligging van het gebouw verlevendigen het straatbeeld en creëren eenheid met de omgeving.

De Belgische overheid toont haar visie door prefab constructies en flexibele architectuur toe te passen. Hout is een zeer gezond “ademend” bouwmateriaal. Het reguleert de luchtvochtigheid, onderdrukt geluid en isoleert. Het gebouw slaat koolstofdioxide op in zijn structuur. In vergelijking met beton en staal heeft hout een positief effect op het klimaat. Andere duurzaamheidsaspecten zijn onder meer duurzame daken, slimme ventilatiesystemen, zonne-energie, warmtepompen en het gebruik van grijs water om toiletten door te spoelen.

Het is geen wonder dat de CLT-constructie in opkomst is. Licht maar sterk, met superieure akoestische, brand-, seismische en thermische prestaties, wordt momenteel kruis gelamineerd hout gebruikt in plaats van beton, metselwerk en staal bij de constructie van commerciële, industriële en residentiële gebouwen. Vanwege zijn inherente structurele eigenschappen vormt kruis gelamineerd hout geen beperking voor de architectuur. CLT is bestand tegen hoge stelling- en drukkrachten, dus het kan bijzonder kosteneffectief zijn voor toepassingen met meerdere verdiepingen en grote overspanningen. Door zijn maatvastheid en constructieve eigenschappen is dit massief houten product zeer geschikt voor vloeren, wanden en daken.

Cross-laminated wood (CLT) is een zeer flexibel houtproduct dat gemakkelijk op maat kan worden gesneden voor verdere verwerking en kan worden gebruikt met elk bouwmateriaal. In vergelijking met zware minerale materialen is CLT gemakkelijk te verplaatsen door lichtere bouwplaatskranen.

Een gebouw dat open en transparant is heeft natuurlijk zonwering en temperatuur beheersing nodig. Door het gebruik van passieve zonne-energie heeft het gebouw een “Hollandse klimaatgevel”. De zonneklep gaat dan ook achter het glazen raam zitten en gaat automatisch omlaag als de zon schijnt. Warme lucht in de spouw tussen het scherm en de beglazing stijgt naar het plafond en wordt in de winter gebruikt om andere ruimtes te verwarmen. De warme lucht wordt dan naar buiten afgevoerd in de zomer waardoor hittestress wordt voorkomen. Op deze manier behoud het gebouw zijn transparante esthetiek. De grote ramen zorgen er dan voor dat het gebouw toegankelijk en veilig aanvoelt.

Houten bibliotheek versterkt lokale gemeenschap Edegem. (2021, 4 november). Stedebouw & Architectuur. Geraadpleegd op 4 mei 2022, van https://www.stedebouwarchitectuur.nl/artikel/houten-bibliotheek-versterkt-lokale-gemeenschap-edegem
Download de gratis Mebest-app