Zodra het voormalige Philips Gebouw TX eind volgend jaar zijn nieuwe identiteit heeft gekregen, zullen toevallige passanten denken dat de basis enorm is opgefrist. Drie toegevoegde torens laten echter duidelijk zien dat er meer aan de hand is.
Tekst: Matthijs Pronker
“Wij wilden vooral de sfeer van de oorspronkelijke fabriek behouden” legt architect Stefan de Bever uit. Als vierde generatie van de architectenfamilie uit Eindhoven voelt hij zich nauw betrokken bij de Philips-geschiedenis.
Basisstramien
“Wij hebben doorgeborduurd op de lange hal met zijn basisstramien van 15 x 15 meter. Door aan een van de uiteinden een werktoren toe te voegen werd de totale lengte uiteindelijk 300 meter. Waar we twee extra torens in het ontwerp hebben opgenomen, moesten we om constructieve redenen een deel van de bestaande hal wegbreken. Op die plek was extra heiwerk nodig om elke toren een multifunctionele invulling te kunnen geven.”
Modern ontwerp
Stefan beklemtoont dat het gebruik niet gericht is op kantoren, maar vooral op allerlei soorten bedrijven die in veel gevallen ook productiecapaciteit nodig hebben.
De torens hebben we een eigen modern ontwerp gegeven. Met een stramien, maar dan ruimer dan bij de fabriek eronder. Ondanks deze ingrepen konden we visueel de langgerekte lijn van het metselwerk behouden. Daarvoor hebben we de fabrieksgevel ingepakt met een dikke isolatie aan de westzijde afgewerkt met steenstrips.
Koudebrug
Deze energiebesparing had het gebouw hard nodig. De bestaande gevel voldeed totaal niet aan de huidige eisen. Het was massief metselwerk vervat in een staalconstructie. De profielen van dat staal liepen van binnen naar buiten, met als gevolg: een enorme koudebrug. Bovendien bestond het oorspronkelijk pand uit een band met stalen ramen en enkelglas.
Renovatie-kozijnen
Dat vormde een nieuwe puzzel voor het architectenbureau, zo beaamt Stefan. “De specifieke uitstraling van die ramen hebben we behouden door ze te vervangen door aluminium Reynaers renovatie-kozijnen met het SL 38-profiel. Door de specifieke profilering (slim line) en een andere roede-indeling ogen de kozijnen als hun stalen voorgangers.
Oorspronkelijk hebben we er nog aan gedacht voor de gemetselde gevelvlakken golfplaat aan te brengen. Daarmee zouden we de historische industriële uitstraling verliezen. Dus viel onze uiteindelijke keus op steenstrips.”
Beperkte gewicht
“Het hele pakket kon samen met de isolatieblokken dankzij hun beperkte gewicht direct tegen de bestaande gevel worden bevestigd. Daar waar de nieuwe toren aan het einde zit, trokken we de 8 meter hoge band er gewoon omheen. Op de hoogte van de staalprofielen zijn aluminium dekstroken over de isolatie aangebracht. Zo blijft de lijn van het staal behouden. Ook de lange lijn van de brede dakrand zit er nog. Daar liep een betonnen band, eveneens van binnen naar buiten. Dat was alweer een enorme koudebrug. Die wisten we ook in te pakken met isolatie en bepleisterbaar plaatmateriaal. Samen met het boeiboord vormt dat nu een heel strakke belijning. “
Rauwheid
“Binnen hebben we de sfeer van de fabriek nog veel meer behouden. Daar bleef de stalen gevelconstructie en het metselwerk zijn gloed behouden. Net als de hijsinstallaties met kraanbanen en de schitterende sheddaken met zaagtanden, het is er allemaal nog. Wij willen vooral de rauwheid van het gebouw in stand houden. Zelfs in de buitenruimte die we halverwege creëerden door daar de structuur open te breken en het frame te behouden. In de bestrating herken je het authentiek industriële doordat we daar klinkertjes en Stelcon-platen hebben gebruikt.”
Omdat de bouw snel vordert, verwacht Stefan dat de eerste gebruiker er eind volgend jaar in kan trekken. Dat wordt Bosch, dat van de totaal 60.000 er 16.000 m2 in beslag zal nemen, met onder meer laboratoria en showrooms.