Mooie koepel voor nieuwe moskee in Almelo

Imposant, spectaculair en niet te missen. Wie in de buurt van het station in Almelo bivakkeert, ontkomt er niet aan: de nieuwe Yunus Emre-moskee in de Twentse voormalige textielstad is een eyecatcher. Het door architect Sedat Yilbirt ontworpen gebouw is de opvolger van de huidige moskee met dezelfde naam, één van de eerste in Nederland.

Tekst: Door Johan Koning

Aan de buitenzijde is het spierwitte gebedshuis van liefst drie verdiepingen hoog al een tijd af. Binnenin wordt echter nog hard doorgewerkt met versieringen en stucwerk door een stukadoorsbedrijf nadat Edwin de Vlam de basis voor de koepel had gelegd. De Bosschenaar werkt vanuit zijn bedrijf Gerlo Stucanet met een raster van ijzervlechtwerk dat hij aan de plafonds bevestigt.

‘Ingevlogen’

We troffen hem een paar maanden geleden aan in de nok van het 12 meter hoge gebouw, bezig met het kunstje dat hij als een van de weinigen in Nederland nog beheerst. Hij is speciaal vanuit Den Bosch ‘ingevlogen’ om de afwerking van de ­plafonds van de moskee voor te bereiden. Inclusief de koepels hoog boven de gebedsruimte.
Met Stucanet kan hij heel flexibel werken, zodat hij bijvoorbeeld de rondingen in de grote koepel – liefst zestien meter in doorsnede – kan maken. In Almelo maakte hij in totaal 600 vierkante meter aan koepel plus de vlakke plafonds klaar voor de ­uiteindelijke afwerking.

In Hengelo wordt gewerkt aan de Ayasofya-moskee

 

Meer moskeeën

Het indrukwekkende gebouw in de Twentse stad is één van zijn paradepaardjes, maar het is zeker niet de eerste moskee waarvoor de hulp van Edwin wordt ingeroepen. Terwijl hij met zichtbare trots rondleidt in de moskee-in-aanbouw, zegt hij: “Ook in Den Haag heb ik er een gemaakt. En in Eindhoven.”
Toch is die in Almelo extra speciaal, omdat deze stad een van de oudste moskeeën van Nederland bezit met een officieel erkende museale waarde. In 1974 werd die geopend en vernoemd naar de Turkse soefi-dichter Yunus Emre, net als de huidige opvolger.

Kerken

Naast het realiseren van nieuwe gebouwen, helpt het bedrijf Gerlo Stucanet ook mee bij ­restauraties van bijvoorbeeld kerken. “Zoals drie jaar geleden in Limmen, daar was de Corneliuskerk zwaar ­gehavend bij een brand. Ik heb daar geholpen met de plafonds met allemaal gewelven.”

‘Mijn grootvader Gerard sr. stond aan het
begin van Stucanet’

 

Vrijhangend

Het voordeel van Stucanet als basis is volgens Edwin duidelijk: “Vroeger had je riet. Dat werd ­vastgemaakt aan bijvoorbeeld een balklaag. Als daar beweging in zat, scheurde het kapot. Mijn grootvader, Gerard sr, stond aan het begin van Stucanet. Hij vond het vrijhangende systeem uit. Daarmee ontstaat er bewegingsruimte ten opzichte van de plafonds, zodat er geen ­scheuring komt. Bovendien zorgt het ervoor dat er geen ­verkleuring op naden plaatsvindt, want die zijn er niet. Het geeft ultieme hechting en daardoor kun je ook de bogen van de koepels realiseren.”

‘Het geeft ultieme hechting en daardoor kun je ook de bogen van de koepels realiseren’

 

Bedrijfsopvolging

“Ik kan in principe elke denkbare vorm maken”, vertelt Edwin, die op zijn beurt het ambacht leerde van zijn vader, Gerard jr. Bedrijfsopvolging na Edwin is trouwens niet gegarandeerd. “Als ik straks weg ben, dan houdt het op. Althans, op deze manier, met het vrijhangende systeem. Stucanet wordt ook wel door anderen gedaan, maar zoals wij het doen, zie je nergens anders. Ook niet in het buitenland.”

Nieuwe klus

Vandaar ook dat het moskeebestuur bij hem uitkwam. En het werk dat hij hier aflevert, heeft hem alweer een nieuwe klus opgeleverd. Weer in Twente. In Hengelo wordt namelijk gewerkt aan de Ayasofya-moskee. Eén keer raden wie de basis mag leggen voor het pleisterwerk aan de ­plafonds. “Ze hebben mijn werk hier gezien en hebben er vertrouwen in. Net als in Almelo gaan ze ook daar eerder voor kwaliteit dan voor ­snelheid. Ja, dan kan ik er ook echt iets moois van maken.”
De moskee in Almelo is op een paar kleine ­afwerkingsdetails gereed en wordt dit najaar ­officieel in gebruik genomen.